Impuls voor weidevogels in Wormer- en Jisperveld: waterbeheer en nieuwe molens
Natuurmonumenten werkt hard om het Wormer- en Jisperveld op te knappen en te behouden voor weidevogels en planten van de veenweiden. We maken het de grutto en andere weidevogels zo prettig mogelijk. Dit najaar wordt gestart met het project ’weidevogelimpuls’ in het Wormer- en Jisperveld.
In dit project worden eerst vijf locaties verbeterd voor weidevogels, totaal ongeveer 40 hectare. Het waterbeheer wordt ter plekke sterk verbeterd en we plaatsen twee nieuwe weidemolens. Hiermee zorgen we ervoor dat er op het juiste moment precies genoeg water staat: nat in de winter en vroege voorjaar, vochtig in de broedperiode, wat droger in de maaiperiode.
Nauwkeurig waterbeheer
De molens op deze locaties stoppen straks automatisch met water afvoeren als het gewenste peil bereikt is en er kan in droge periodes water ingelaten worden. Nu moeten de molens nog met de hand uitgezet worden en kunnen ze geen water inlaten. Hierdoor zijn percelen soms te droog. Als er weer een droog voorjaar zoals in 2020 komt, kan er straks water ingelaten worden. Dan zitten de diertjes die het voedsel zijn voor de vogels dicht aan het oppervlak in de zachte grond en bloeit er veel meer, wat weer meer insecten betekent. Het gras groeit dan ook beter, wat schuilplekken voor de kuikens geeft. Doordat we nu nauwkeurig het waterpeil binnen het perceel kunnen regelen, maakt Natuurmonumenten het echt optimaal voor de weidevogels.
De aanpassingen helpen ook om bodemdaling te verminderen. Door nauwkeuriger waterbeheer treedt er minder bodemdaling op: niet teveel uitpompen en in droge periodes water inlaten vermindert de oxidatie van het veen. Droog veen oxideert, wat betekent dat we veen verliezen en er CO2-uitstoot optreedt. Met de nieuwe molens en inrichting kan het waterpeil in de weilanden veel nauwkeuriger beheerd worden, waardoor de nodige periode van droger land in de maaiperiode korter kan worden.
Het Wormer- en Jisperveld is een bijzonder en rijk weidevogelgebied in een uniek, eeuwenoud cultuurhistorisch landschap. De weidemolens horen daar bij. Daarom kiest Natuurmonumenten voor het plaatsen van nieuwe ijzeren weidemolens in de oude stijl.
Molen verhuizen
De werkzaamheden bestaan onder andere uit dammen, damwanden, greppelbuizen, pijpen, ophogen rand van percelen molensloot graven, twee nieuwe molens plaatsen. Een houten molen verhuist per boot naar een geschiktere locatie.
De molens worden bedrijfsklaar gemaakt door Cor Bus. Hij is dé specialist op gebied van molentjes in veenweidegebieden in Nederland. Zijn kennis van het gebied helpt om de molens precies goed te krijgen voor het Wormer- en Jisperveld.
De vijf locaties die nu worden aangepakt zijn in eigen beheer bij Natuurmonumenten. Het zijn plekken die door beperkt waterbeheer nu niet zo geschikt zijn voor weidevogels, waar ingrepen hard nodig zijn. Tegelijk hebben deze locaties wel veel potentie en wordt snel een stijging van het aantal broedvogels verwacht omdat er op goede percelen vlakbij veel vogels broeden.
Het project bestaat uit meerdere fases. Deze eerste fase wordt gefinancierd door Provincie Noord-Holland en moet uiterlijk maart 2023 klaar zijn. De planning en snelheid van uitvoering is afhankelijk van het weer en een heel aantal leveranties. Het streven is dat er minstens twee van de vijf locaties klaar zijn voor maart 2021.Voor fase twee wordt gekeken naar locaties in het zuidelijk deel van het gebied, zodat ook daar meer weilanden (nog) beter worden weidevogels.
