Brabantse Wal
- Wandelen
- Bekijk alle routes
Een geologisch wonder
De Brabantse Wal is een opvallende bult en een geologisch wonder: een steilrand met een hoogteverschil van dik twintig meter en grondlagen tot uit de ijstijd. Een abrupte overgang van hooggelegen zandgrond naar laaggelegen polderklei. Bovenop heb je een schitterend uitzicht tot in Zeeland. Onderweg naar beneden zie je loopgraven uit de Tweede Wereldoorlog. En onderaan loop je een prachtige polder in. Je komt tot rust in het uitgestrekte landschap. Urenlang wandelen, fietsen of vogels kijken. Kom kijken en beklim de Brabantse Wal!
Youssef de Vries
Boswachter van dit gebied
Over het gebied
De Brabantse Wal is een uitgestrekt natuurgebied op de scheiding van de Brabantse zandgronden en het zeekleigebied van de vroegere Schelde. Je vindt er een unieke steilrand, met hooggelegen bos en laaggelegen polders. Het gebied verrast je met abrupte overgangen en mooie vergezichten. Van bossen naar polders, heide naar vennen en stuifduinen. En je wandelt zo over de grens; het gebied is onderdeel van Grenspark de Zoom – Kalmthoutse Heide.
Steilrand
Een bijzonder hoogtepunt van de Brabantse Wal is de steilrand, een abrupt einde van de Brabantse zandgronden met een hoogteverschil tot 22 meter. Hij zigzagt door het landschap vanaf de grens met België in Putte via Ossendrecht, Hoogerheide, Woensdrecht en Bergen op Zoom tot aan Steenbergen.
De rand is ontstaan door het afschuren van de zandgrond door de Schelde. Vanwege de geologische waarde heeft deze ‘muur’ van zand de status van aardkundig monument. Op diverse plekken zijn er fraaie doorkijkjes op het platte polderland aan de voet van de wal.
Abdijbossen
Bovenop de wal liggen de Abdijbossen en Wildernissen, naald- en loofbossen met hier en daar een vennetje en heideveldje. De Abdijbossen zijn vernoemd naar Natuurpoort De Volksabdij. Een gastvrije abdij met terras en prima startpunt om het gebied wandelend of op je mountainbike te verkennen. Binnen is een infocentrum over de Brabantse Wal en de Tweede Wereldoorlog, toen de abdij als hospitaal diende. De Brabantse Wal was het strijdtoneel tijdens de Slag om de Schelde, een van de grootste gevechten in deze omgeving.
Kleine Meer en Ossendrechtse Duinen
Op de Brabantse Wal liggen ook de natuurgebieden Kleine Meer en de Ossendrechtse Duinen. Een afwisselend landschap met bos, heide, vennen en zandverstuivingen. De vennen kampten lange tijd met verdroging, maar in 2016 is een herstelproject uitgevoerd. Hierdoor blijft er meer water staan.
Gunstig voor bijzondere bewoners zoals de kamsalamander en rugstreeppad. En met een beetje geluk zie je op het water de fuut en dodaars dobberen. Ook is er nu meer ruimte voor dopheide, zonnedauw en oeverkruid. Je vindt hier ook kuilen die deels met heide zijn begroeid; oude bomkraters uit de Tweede Wereldoorlog.
Noordpolder van Ossendrecht
Een totaal andere aanblik biedt de Noordpolder van Ossendrecht aan de voet van de Brabantse Wal. Bij de steilrand is het echt klimmen en dalen. Je komt hier ook loopgraven uit de Tweede Wereldoorlog tegen. De Noordpolder zelf is een middeleeuwse polder met veel drassige stukken vanwege het kwelwater dat aan de oppervlakte komt. Regenwater dat ooit de zandgronden van de wal is binnengedrongen en na een ondergrondse reis hier weer uit de bodem komt.
Het schone kwelwater zorgt voor een bijzondere plantengroei. Vanaf het voorjaar zie je hier prachtige velden met koekoeks- en dotterbloemen waar veel weidevogels tussendoor drentelen. Midden in de polder ligt een panoramatafel met uitzicht op de Brabantse Wal.
Meiduinen
In de Meiduinen, de vroegere Groeve Boudewijn, ontstaat een bijzonder stukje natuur. Zeldzame planten zoals de moeraswolfsklauw en veenmossen groeien in het gebied. Je kunt er de rugstreeppad en dodaars vinden bij de vennen. In de jaren ’80 van de vorige eeuw zijn er veel afgravingen geweest voor het winnen van zand en klei. Het relict van de afgraving is nog altijd zichtbaar.
Grenspark
De Brabantse Wal is onderdeel van Grenspark De Zoom Kalmthoutse Heide dat in 2001 is ingesteld. Een grensoverschrijdend natuurgebied van 6.000 hectare met heide, vennen, stuifduinen en bossen. Veel zeldzame en kwetsbare soorten vinden er hun thuis. Samen met andere eigenaren beheert Natuurmonumenten dit gebied en legt wandel-, fiets- en mtb-routes aan. Een overzicht daarvan vindt je op de website van het grenspark.
Bezoekersinformatie
Bereikbaarheid
- Kleine Meer, Beheerschuur Brabantse Wal
- Abdijlaan 43a, 4641 RR Ossendrecht (NB)
Neem met de auto vanaf de snelweg afslag 30 Hoogerheide, naar N289 richting Hoogerheide/Woensdrecht/Ossendrecht/Putte, volg borden Ossendrecht, neem vanaf de Putseweg op de rotonde de derde afslag Abdijlaan. Je vindt je bestemming rechts.
Huisregels
Extra informatie
Nieuws
Wat wij hier doen
Herstel van vennen
Vanwege de vele overgangen van hoog naar laag, van zand en leem naar klei en van droog naar nat, komen in de Brabantse Wal zeer veel planten- en diersoorten voor. Die rijkdom koesteren we en houden we door zorgvuldig beheer in stand. Zo is vegetatie rondom vennen verwijderd, waardoor het water langer wordt vastgehouden en het zonlicht het water weer kan beschijnen. Goed voor bijzondere planten zoals oeverkruid, witte waterranonkel en de kamsalamander. En in de Noordpolder van Ossendrecht hebben we stuwtjes geplaatst om het schone kwelwater vast te houden en vervuild water uit de omgeving buiten te houden. Daardoor zie je hier in het voorjaar bloemrijke graslandjes en veel weidevogels.
