Tiengemeten

Op de plek waar nu vogels hun kostje bij elkaar scharrelen, stoere runderen grazen en bevers zwemmen, lagen eerder strakgetrokken aardappelakkers. Eind vorige eeuw ontstonden de wildste plannen voor een andere bestemming van Tiengemeten. Van dumpplaats voor verontreinigd slib tot vliegveld, van bungalowpark tot kerncentrale. Maar de natuur won en Natuurmonumenten kreeg het beheer in handen.

• Meer informatie over Ponttijden
• Meer informatie over Speelnatuur van OERRR

Een gat in de dijk: landbouwgebied wordt natuureiland

De omvorming begon in 2007 en het wordt nog ieder jaar mooier. In dat eerste jaar groeven we aan de zuidkant een gat in de dijk en de eerste kreken. Hierdoor ontstond een zogenoemd wetland, deels onder invloed van de rivier en deels als uitgestrekt moeras. Maar we lieten de natuur niet alle geschiedenis opslokken. In de oudste polder van het eiland (in het oosten) herstelde Natuurmonumenten het oude cultuurlandschap.

Oude Polder

Het oudste deel vind je in het oosten: de Oude Polder. Hier begon Tiengemeten rond 1600 als een zandplaat van 10 gemet groot. Een gemet was een oppervlaktemaat van 0,4 hectare. Rond 1750 werd deze plaat bedijkt en bewoond. In de eeuw daarna groeide het eiland tot de omvang van nu, ongeveer 1050 hectare. Hier waan je je in het boerenland van de 19e eeuw. Op de kleinschalige akkers groeien ouderwetse gewassen als vlas en boekweit. In de boomgaard hangen appels en peren en in de weitjes en op de dijk grazen Nederlandse trekpaarden. Hier vind je ook Herberg Tiengemeten en de Karantijn.

Kommoerras

In het midden van Tiengemeten ligt het kommoeras. Het bestaat uit ruig grasland en open watermoeras. Het is een 'gesloten' watersysteem dat af en toe overspoelt bij extreem hoog water. Ideaal voor vele soorten vogels. Een walhalla dus voor vogelaars. In de wintermaanden is het één drassige vlakte met vooral bergeenden, slobeenden, wintertalingen en veel ganzen. In het voor- en najaar vallen de voedselrijke slikplaten droog. Dan zie je kluten, wulpen, scholeksters, reigers en lepelaars landen. Zij eten hun buikje vol voor ze hun trektocht voortzetten.

Wildernis

In het westen van het eiland speelt het water de hoofdrol. Hier heeft het water vrij spel door de verbinding met het Haringvliet. Dit gebied met slikken en moerassen noemen we Wildernis en is zeer geliefd bij de zeearend en de bever. Het is een zoetwatergetijdengebied waar je naar hartenlust kan struinen. Je voelt het meteen als je laarzen zich vastzuigen in de modder. Hier ervaar je de geïsoleerde ligging en de ruigheid van Tiengemeten. Een dynamisch gebied met wilde natuur.

Waternatuur

Het Haringvliet is sinds 1970 door een dam met sluizensysteem afgesloten van de Noordzee. Maar daar is verandering in gekomen. Sinds 2019 gaan deze Haringvlietsluizen af en toe op een kier. Door deze ‘kier’ kunnen trekvissen, zoals zalm en zeeforel, de sluizen passeren richting hun paaigebieden stroomopwaarts.

Tiengemeten vormt in deze dynamiek een belangrijke verbinding tussen de Biesbosch en de Voordelta; de ondiepe Noordzee voor de monding van het Haringvliet. De kreken op het eiland zijn belangrijk voor waterinsecten en paaiende en opgroeiende vissen. Dit trekt weer talrijke vogels aan die hier voedsel zoeken. Ook de zeearend laat zich regelmatig op het eiland zien en de bever heeft hier al verschillende burchten gebouwd.

Onbewoond eiland?

Tiengemeten is het laatste bewoonde eiland in de Zuidwestelijke Delta. Het eiland telt 9 vaste bewoners en daarnaast is er een zorgboerderij De Idahoeve met 26 permanente bewoners, die samen voor de boerderij en boerenland zorgen.

Kom slapen op Tiengemeten

Wil je zelf de ruigheid en isolatie van Tiengemeten ervaren, wanneer de laatste pont wegvaart? Dat kan! Je kunt overnachten in de Herberg, maar ook een sluiswachterswoning of historische boerderij als vakantiewoning huren. Vooral ‘s nachts is het écht stil. Je ziet en hoort de vogels op zoek gaan naar een slaapplek en de ondergaande zon – een heerlijk vrij eilandgevoel. Bekijk hier onze vakantiewoningen op Tiengemeten.