Herstel natte natuur Roukespeel (de Krang)

Het project is onderdeel van het klimaatbuffer- en natte natuurparelbeleid van Provincie Limburg, waarbij verschillende organisaties samenwerken aan het bestrijden van verdroging in de belangrijkste natte natuurgebieden in Limburg. Met als doel: kwetsbare gebieden met bijzondere natuurwaarden – die sterk afhankelijk zijn van water – behouden en herstellen.

Bijzonder natuurgebied

Het kleine natuurgebied Roukespeel in de Krang bij Swartbroek is zo’n natte natuurparel. Vroeger was het een zogenaamd doorstroommoeras: een met bos en moeras dichtgegroeid beekdal met een zeer trage afwatering over maaiveld. We willen dat oude systeem zo goed mogelijk herstellen, zodat waardevolle plantensoorten die in dit gebied thuishoren zich hier weer kunnen vestigen. 

Een belangrijke stap is eerder al genomen door het scheiden van de afvoer van water: water uit landbouwgebieden stroomt via de in 2013 gegraven Nieuwe Leukerbeek en het schone water uit natuurgebieden via de Oude Leukerbeek. Om het gebied weer meer als doorstroommoeras te laten functioneren en het schone water beter in het gebied vast te houden en te benutten, zijn er nog meer inrichtingsmaatregelen nodig. In 2022 wil Natuurmonumenten een volgende stap zetten.

Waarom herstellen?

De herstelwerkzaamheden die Natuurmonumenten in 2022 gaat uitvoeren in Roukespeel, zijn erop gericht om het vroegere systeem van een doorstroommoeras verder te herstellen. Dat doen we door de Oude Leukerbeek aan te sluiten op het Roukespeelven. Tegelijkertijd zetten we aan de randen van het beekdal in op het verstevigen van het kleinschalige cultuurlandschap, door enkele percelen om te vormen tot vochtig hooiland met behoud van poelen. Door hier de fosfaatrijke bovengrond af te graven, komt er meer kwelwater aan de oppervlakte. Allerlei (bijzondere) plantensoorten die van oudsher passen in dit gebied profiteren van de maatregelen. Denk dan aan rietorchis, witte munt, stijve zegge, echte koekoeksbloem, dotterbloem, moeraskartelblad, moesdistel, bosbies en holpijp. Zo werken we aan een afwisselend en biodivers gebied, dat steeds meer als een natuurlijke klimaatbuffer kan gaan werken. 

Wat gaan we doen?

De volgende maatregelen gaan we in het najaar van 2022 uitvoeren:

• op twee plekken aanpassen (doorsteken) van de grondwal met begroeiing bij het Roukespeelven zodat de Oude Leukerbeek verbonden wordt met het ven;
• minder diep maken van bermgreppels langs de Grote Kouseykweg* zodat water minder snel het gebied verlaat;
• plaggen van fosfaatrijke gronden en chopperen (ondiep plaggen) van bestaande hooilanden om plantensoorten te laten profiteren van een toename aan kwelwater.

Bekijk de maatregelen op de kaart:

Maatregelenkaart Roukespeel (PDF)

Luchtfoto met maatregelen Roukespeel (PDF)

Voor de lange termijn hebben we de ambitie om ook de Oude Leukerbeek minder diep te maken. Dit is een volgende stap in het herstel van het doorstroommoeras en is nu nog niet aan de orde.

Waar staan we nu? 

Vanaf eind oktober gaat aannemer Roodbeen in opdracht van Natuurmonumenten aan de slag met de uitvoering.  Naar verwachting duren de werkzaamheden circa vier weken. De voortgang is afhankelijk van het weer. Er wordt gewerkt van maandag tot en met vrijdag van 7.00 tot 15.00 uur. Als dat nodig is om de planning te halen, wordt er ook buiten deze tijden gewerkt.

Updates:

Lees hier het voortgangsbericht van 1 december 2022. 

Wat merkt de omgeving?

Tijdens de uitvoering kan er overlast ontstaan door machines en werkverkeer, in de vorm van geluid en stof en verminderde bereikbaarheid. De aannemer is van plan om de grond in de directe omgeving te verwerken, op die manier blijft hinder door grondtransporten beperkt. Veiligheid staat voorop. Tijdens de uitvoering kan het daarom nodig zijn om de Grote Kouseykweg (onverharde weg) tussen de Zigzagweg en Breijbaan tijdelijk af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer. Fietsers en voetgangers kunnen door. Houd wel rekening met veel werkverkeer op de (wandelroute) Grote Kouseykweg, oplopend tot circa 100 vrachten per dag. Omliggende percelen van particulieren blijven steeds bereikbaar.

Door de ingrepen zal het landschap op termijn veranderen. De laagste delen van het natuurgebied worden na verloop van tijd natter. Hier zal moerasvorming plaatsvinden, met riet- en zeggenmoerassen, veenvormende vegetaties en zogenaamde broekbossen, bestaande uit elzen en wilgen die voor een groot deel van het jaar onder water staan. De maatregelen zijn omgevingsneutraal en hebben geen invloed op het grondwaterpeil buiten het natuurgebied. 

Communicatie en informatie

Direct betrokkenen, omwonenden en andere geïnteresseerden informeerden we over de plannen via persoonlijke gesprekken en wandelingen in het veld. Deze wandelingen vonden plaats op 19 november 2021 en 2 februari 2022. Met specifieke vragen of meldingen kun je contact opnemen met projectleider Sietze van der Linden via [email protected]. 

Blijf op de hoogte

Via deze pagina houden we iedereen op de hoogte van de ontwikkelingen. Of volg Kempen-Broek Natuurmonumenten op Facebook. Wil je automatisch het laatste natuurnieuws in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan voor de digitale nieuwsbrief Kempen~Broek Natuurmonumenten.

• Voortgangsbericht 1 december 2022

Links en downloads

• Maatregelenkaart Roukespeel (PDF)
• Luchtfoto met maatregelen Roukespeel (PDF)
• Vragen en antwoorden informatiewandeling 19-11-21 (PDF)

Gerelateerde projecten 

• Herstel natte natuur Laagbroek (de Krang)