De Kluis
De Kluis bestaat uit een eenvoudige woning met een kleine kapel en is eigenlijk een eenmansklooster. In de sprookjesachtige Kluis wonen en bidden bijna 250 jaar lang kluizenaars: religieuzen die kiezen voor een bestaan in eenzaamheid.
Kluis bezoeken in 2022
In 2022 is de kluis voor bezoekers geopend:
- Vanaf half mei tot en met juni in de weekenden van 11.00 tot 16.00 uur.
- Zondag 26 juni 2022 is de Sjaasbergergank, vanaf 9.30 uur de bedevaart vanaf Walem, om 10.00 uur de mis in de openlucht en daarna de Fancy Fair met koffie, vlaai en bier op het buitenterras (tegen contante betaling). De kluis is dan ook te bezoeken.
- Vanaf 27 juni tot en met oktober is de kluis dagelijks geopend: doordeweeks van 13.00 tot 16.00 uur en de weekenden van 11.00 tot 16.00 uur.
De eerste kluizenaar
Het begint met pater Laurentius Ploumen. Hij vraagt de eigenaar, graaf Hoen van Carthyls, heer van het nabijgelegen kasteel Schaloen, toestemming om zich als kluizenaar te mogen vestigen in een oude jachthut. De graaf stemt toe en laat vervolgens de Kluis bouwen.
Zestien kluizenaars
Na pater Laurentius volgen nog vijftien kluizenaars. De kluizenaars zijn bekende figuren in de omgeving. De bevolking vraagt hen vaak om raad of genezing. In ruil daarvoor voorzien ze de kluizenaar van voedsel of een aalmoes. Ook de eigen moestuin draagt bij aan zijn levensonderhoud. In de Kluis is nu een klein museum te vinden. Hier liggen voorwerpen die toebehoorden aan Henricus Weerts, die hier woonde tussen 1860 en 1889.
Â
De Kluis
Toeristen gaan op zoek naar de kluizenaars
Op initiatief van de pastoor van Schin op Geul is in 1843 naast de Kluis een Kruisweg gebouwd. Veertien staties verbeelden het lijden van Christus en eindigen bij een wel erg realistisch Heilig Graf. In 1999 schilderden leden van de Valkenburgse kunstkring 'Henri Jonas' nieuwe voorstellingen in de oude nissen.
De Kluis en de kruisweg trekken ook bezoekers. De wandelende dominee Craandijk beschrijft aan het eind van de 19e eeuw al een ontmoeting met een kluizenaar. Met het opkomend toerisme in Valkenburg is het gedaan met de rust.
De kluizenaars worden een heuse toeristische attractie, wat niet bevorderlijk werkt voor het religieuze leven. Na het vertrek van broeder Lutgerus in 1930 komt er dan ook geen opvolger meer. Wel blijft de prachtige plek in trek bij toeristen.
- Bouwjaar: 1688
- Architect: Onbekend
- Status: Rijksmonument
Processie naar de Kluis
Tussen 1687 en 1930 verbleven achtereen zestien kluizenaars in dit gebouw. De kluizenaars woonden vaak jaren in de Kluis. Sommigen zijn er gestorven en in de kapel begraven. Nu zorgt Stichting Sjaasbergergank voor openstelling en onderhoud. Jaarlijks organiseert de stichting nog een processie naar de Kluis. Deze 'Sjaasbergergank' staat op de UNESCO-lijst van Immaterieel Erfgoed.
