Column] Beestjes van de Bruin - Draaihals

Column] Beestjes van de Bruin - Draaihals

Ik was bezig met een broedvogelkartering, en liep langs een prachtige dassenburcht waar de dassen druk in de weer waren geweest met het verschonen van hun beddengoed. Overal lagen plukken droog gras en mos. Toen hoorde ik een geluid wat ik niet direct kon plaatsen. Was het een groene specht in de verte of een boomvalk? Nee, het klonk anders, zou het een draaihals zijn? Want die soort lijkt toe te nemen in onder andere het Drents Friese Wold, hier niet ver vandaan.

Ik was wel even aan een pauze toe dus ging er even rustig voor zitten terwijl de vogel op zo’n vijftig meter verderop zat te roepen. Na het checken van het geluid met een handige app, kwam ik tot de conclusie dat het wel een draaihals moest zijn. Ik heb de verleiding weerstaan om een zichtwaarneming af te dwingen, ik wilde de vogel niet verstoren. Ik ben benieuwd of ik hem over twee weken als ik weer op pad ga hoor of misschien wel zie. Deze soort heb ik nog nooit eerder in Nederland gehoord, want ze zijn erg zeldzaam. 

Thuis wil ik deze bijzondere specht beter leren kennen. Ik pak mijn vogelboeken en struin het internet af op zoek naar informatie. Als je wilt weten hoe hij aan zijn naam komt moet je wat filmpjes op internet bekijken, echt bizar wat deze vogel kan met zijn nek. Vroeger dacht men dat deze vogel magische krachten had en een rol speelde in de hekserij. Nu weten we dat het een soort zelfverdediging is en wellicht om indruk te maken op zijn of haar partner. Zoals alle spechten is de vogel gek op mieren. De mieren weet hij uit de nesten te halen met een extreem lange kleverige tong. Ik zag deze ochtend nog een mierennest dat volledig geperforeerd was, misschien de draaihals?

De vogels zijn net aangekomen uit Afrika, waar ze ten zuiden van de Sahara overwinteren. De natuurlijke nestplaats is een holte in een boom bij voorkeur berken. De draaihals hakt zelf geen gat en is dus afhankelijk van andere spechten of natuurlijke holtes. De soort is enorm zeldzaam geworden in Nederland er broeden sinds de eeuwwisseling hooguit enkele tientallen paren. Sinds 2010 zien we wel een toename, wellicht geholpen door de aanwezigheid van meer dode bomen en klimaatverandering. Hopelijk wordt het ook een vaste broedvogel in het Fochteloërveen. Het is dan wel belangrijk dat er voldoende te eten is, met name mieren.

De mieren zijn weer afhankelijk van zandige en schrale plekken, deze plekken groeien tegenwoordig dicht met grassen die door de verhoogde stikstofbeschikbaarheid de zandige schrale plekken dichtgroeien. Het openhouden van dergelijke plekken doormiddel van begrazing met bijvoorbeeld schapen is dus ook belangrijk. Bijzonder! Ik ben benieuwd welke soort me een volgende keer gaat verwonderen.

Meer Beestjes van de Bruin?

Wil je eerdere columns lezen van Jacob de Bruin? Kijk dan op Beestjes van de Bruin