Sayaquesa's in de zomer
Een grote kudde Sayaquesa-runderen dwaalt door Berkenheuvel en het Wapserveld. In de zomer blijven ze vaak bij elkaar. Er gebeurt van alles in de kudde. Koeien zorgen voor de kalveren, stieren zijn bezig met elkaar te imponeren. In de tussentijd zijn de runderen hard aan het werk: door te grazen houden ze het landschap open en gevarieerd
De kudde in de zomer
De koeien, de kalveren en de stieren zijn grotendeels bij elkaar. De vacht van de runderen is nu op z’n mooist: ze zijn het lange winterhaar kwijt en het gladde zomerhaar glanst in de zon. Er zijn veel kalfjes, soms verzameld in een creche. Een paar moeders letten op, zodat de rest rustig kan eten. Er is volop voedsel op de heide. Als de runderen meer zin hebben in sappig spul als jong blad, gaan ze het bos in. Er is ruimte genoeg met 10 km2 begrazingsgebied. Een deel van de stieren blijft bij de kudde. De oude, uitgerangeerde stieren blijven weg van de groep. Aan het begin van de zomer zijn de koeien tochtig en de stieren doen dan hun best om indruk te maken. Stierenkuilen maken bijvoorbeeld
Stierenkuilen
Jonge stieren proberen dominante concurrenten, maar ook de koeien, te imponeren. Ze duwen elkaar, drukken hoorns, loeien, brullen, duwen boompjes om en graven stierenkuilen. Met veel vertoon verwijderen ze met hoeven en horens de grasmat. Daarna kunnen ze graven en met zand gooien als machtsvertoon. Omdat ze vaak dezelfde plek gebruiken, ontstaat er een halve cirkelvormige kuil met een steile rand. Andere dieren en planten maken hier dankbaar gebruik van. Wilde bijen, graafwespen, wolfspinnen gebruiken de kuilen als broedplek en jachtgebied, reptielen gaan in het warme zand liggen zonnen. En pioniersplanten als kleine veldkers, grote weegbree, dwergviltkruid en vroegeling kunnen gemakkelijker ontkiemen in de kale grond met licht op de bodem.
De kudde bekijken?
De grazers die je tegenkomt, zijn geen dieren van de kinderboerderij. Het zijn in het wild levende dieren die gewend zijn om zich vrij te kunnen bewegen. Maar je kunt ze op je gemak bekijken. Het betekent wel dat je als bezoeker (ruiter, fietser, wandelaar) bepaalde spelregels in acht moet nemen:
- houd afstand (minimaal vijfentwintig meter)
- doorkruis de kudde niet
- wacht rustig af of maak een wijde boog om de dieren heen. Daarbij kun je gerust afwijken van de paden
- voer of aai de dieren niet
- houd honden aan de lijn
- laat op onoverzichtelijke plekken de runderen weten dat je er aan komt door bijv. hard te praten