Vogelgriep richt ravage aan op Griend (blog 6)
Wat een veel belovend broedseizoen moest worden eindigt in een ravage voor de grote stern op Griend.
Het begon als een veel belovende broedseizoen
Wanneer de eerste vogelwachters op Griend arriveren in april verbazen ze zich over het geringe aantal Grote Sterns dat zich op het eiland lijkt te vestigen. Is dit een laat seizoen? Waar blijven de vogels? In andere kolonies wordt hetzelfde waargenomen. Geleidelijk nemen de aantallen op de meeste plaatsen toch toe.
Na een moeizaam begin breidt de kolonie op Griend zich ook gestaag uit. Een kolonie van 500 paren groeit uit tot 2100 paren. De vogels leggen eieren en alles lijkt weer normaal. Alleen wat later dan gewoonlijk. Begin juni komt er bovendien ook nog een late vestiging van zo’n 700 paren bij.
Aankomst grote sterns op Griend
Vogelgriep, een ramp voor de Grote Stern
Dan beginnen er geruchten te circuleren. Er komen onheilspellende berichten over sterfte als gevolg van het beruchte vogelgriepvirus H5N1. De eerste berichten komen uit Frankrijk, later uit Denemarken en Schotland en tenslotte ook uit België en Nederland. Sommige kolonies worden zwaar getroffen, met duizenden slachtoffers. In andere kolonies lijkt het lang mee te vallen. Maar soms kan de situatie plotseling verergeren en blijkt een kleine uitbraak met tientallen slachtoffers de voorbode te zijn van een tweede uitbraak met honderden slachtoffers. Vooral op Texel is de ravage groot.
Op Griend denken we lang dat de vogels aan deze afschuwelijke ziekte zullen ontkomen. Op het moment dat de boswachters op Texel vrijwel dagelijks honderden dode vogels oprapen lijkt alles hier normaal. Maar we weten uit ringonderzoek dat Grote Sterns zwervers zijn, vooral voorafgaand aan het broeden. Vogels die in eerste instantie bij een kolonie op Texel worden gezien, kunnen vervolgens in het Deltagebied gezien worden en daarna op Griend. Wellicht zijn het vogels die een kleine rondreis maken op zoek naar het beste gebied om een broedpoging te wagen. Waar zit het meeste voedsel? Waar loop je kans met hoog water met je nest weg te spoelen? Waar kan je roofvijanden verwachten die je eieren opeten? Dat zijn allemaal dingen die voor een Grote Stern van belang zijn. Rondzwervende vogels kunnen echter gemakkelijk een ziekte verspreiden.
Slachtoffer vogelgriep op Griend
Vogelgriep richt ravage aan op Griend
En dan gaat ook op Griend alles fout. Begin juni vinden wij enkele dode vogels, daarna tientallen en daarna nog meer. Al snel verlaten alle vogels uit de late vestiging het eiland. Zij hebben niet eens de tijd gehad om eieren te leggen. In de grote kolonie hebben alle vogels inmiddels kuikens, maar ook die kolonie verlaten de vogels in snel tempo. Waar ze blijven weten we niet. Waarschijnlijk sterven velen elders. In elk geval creperen alle kuikens die we met honderden dood in de kolonie vinden. De vogelwachters hebben dagwerk aan het opzoeken van de slachtoffers, hopend dat dit misschien nog een klein beetje kan bijdragen aan het beperken van een verdere verspreiding van de ziekte. Op 24 juni hebben we 305 volwassen Grote Sterns en 422 kuikens dood gevonden. De toekomst ziet er voor de Grote Stern somber uit.
