Ga direct naar inhoud
Nieuws

Eerste biografie over het landschap Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal

25 november 2021 | dr. Angelina van Geenen MPhil

De Sallandse Heuvelrug is een gewaardeerd natuurgebied. Als je uitzoomt, zie je dat dit gebied nog maar één van de ‘bergen’ is in een gebied vol heuvels en dalen, dorpen, landgoederen, akkers en velden. 150.000 jaar geleden schoof een grote ijsmassa over het gebied en duwde de grond opzij: alsof je je duim in natte klei duwt. Er ontstonden 16 heuvels en na het smelten van het ijs stroomde tussen de heuvels de voorloper van de rivier de Regge. De Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal is een schitterend gebied met veel meer samenhang dan je op het eerste gezicht zou denken. De geschiedenis van dit landschap is nu opgetekend in een landschapsbiografie.

Regge

Samenhang in het landschap

Het verhaal laat je begrijpen wat de samenhang in het landschap is. Het geeft inzicht in waarom zoveel partijen samen het gebied willen behouden en versterken voor komende generaties: de bomenrijen, beken, akkers, houtwallen, heide, heuvels, dorpen en wegen. Ze behoren allemaal tot het landschap dat door de natuur en vooral door de mens is gevormd. De landschapsbiografie neemt je aan de hand van drie tijdsvensters mee door de geschiedenis van de Sallandse Heuvelrug & Twents Reggedal: van de voorlaatste ijstijd tot nu.

Tijdreis door Salland

Er is verbazingwekkend veel nog zichtbaar in het landschap: van stuwwallen, zwerfkeien en beken tot grafheuvels. Of markegrenzen, die vaak nog overeenkomen met huidige gemeentegrenzen. Maar ook heidevelden, stuifzand of namen van velden die verwijzen naar familienamen en -verhalen. Stap voor stap, aan de hand van foto’s en kaarten, wordt duidelijk hoe onze voorouders het land inrichtten. Waar de eerste nederzettingen kwamen en waar de eerste landgoederen ontstonden. Hoe akkertjes al lang geleden grotere akkercomplexen werden en hoe nu geboerd wordt in het gebied. Of hoe het toerisme opkwam.

De krachten bundelen

Maar liefst 18 partijen werken samen om kansen te verzilveren in dit uitgestrekte landschap tussen grofweg Ommen en Diepenheim en Raalte en Wierden. Van gemeenten, terreinbeheerders, boeren en landgoedeigenaren tot overheden, waterschappen, het waterbedrijf en (vrijetijds)ondernemers. Maar ook inwoners en vrijwilligers worden betrokken. De samenwerking valt onder het begrip ‘Nationaal Park Nieuwe Stijl’. Dat betekent dat alle partijen de krachten bundelen in een ambitieplan en projecten uitvoeren die zowel het landschap, de landbouw, de natuur als de economie in het gebied versterken.

Toepasbaar bij

Bijvoorbeeld het aanpakken van droogte: schoon en voldoende water voor de boeren, de natuur én ons drinkwater is belangrijk. Dat is alleen in een samenhangend landschap goed aan te pakken en op te lossen. Ook is er in zo’n groot gebied meer te beleven voor bewoners en bezoekers en daar kunnen (vrijetijds)ondernemers ook weer van profiteren. De landschapsbiografie wordt ook gebruikt om verhalen te vertellen en (educatieve) activiteiten en routes te ontwikkelen: over nieuwe onderwerpen en op nieuwe plekken in het gebied.

Grafheuvels

grafheuvels op De Sprengenberg

Jantine Wesselink, boswachter Communicatie & Beleven Salland
dr. Angelina van Geenen MPhil