Ooievaarsnest op De Klencke

Op Havezate de Klencke keert jaarlijks een koppel ooievaars terug om te broeden. De bewuste ooievaars bezorgden de bewoners van de Klencke echter overlast en brachten schade toe aan auto’s en het gebouw. Natuurmonumenten heeft met de bewoners besproken hoe we dit probleem, zowel voor de bewoners als de ooievaars, goed kunnen oplossen. Besloten werd de ooievaars te lokken naar nieuwe nestpalen in de buurt en ze te ontmoedigen om weer op het gebouw te nestelen.

Afgelopen najaar hebben we na overleg met de provincie in de directe omgeving twee nieuwe nesten op palen geplaatst en ontheffing gekregen om het oude nest te verwijderen. We hebben bovendien schoorsteenkappen laten plaatsen om het bouwen van nieuwe nesten op het gebouw te voorkomen.

Begin maart begonnen ooievaars toch weer op het gebouw een nest te bouwen. Omdat we een broedpaar niet willen verstoren, besloten we het nest in aanbouw niet te verwijderen en te accepteren dat het plan om het koppel naar de nieuwe nestpalen te lokken, was mislukt. Maar midden april zag het nest er vanaf de grond verlaten uit. We zagen geen paartje ooievaars, maar er was wél een paartje nijlganzen actief. Van deze soort is bekend dat ze nesten van onder andere ooievaars inpikken. Gezien de voorgeschiedenis hebben we op 22 april een inspectie laten uitvoeren met een drone en daarna nog een keer met een hoogwerker. Het nest bleek leeg: geen ooievaars, geen eieren. Daarop hebben we het verlaten nest alsnog verwijderd ven de extra schoorsteenkap geplaatst om nieuwe overlast en schade te voorkomen.

Ooievaars vinden nestpaal

Inmiddels hebben we vastgesteld dat één van de nieuwe nestpalen in gebruik is genomen door een paartje ooievaars, waarbij we vermoeden dat dit het 'Klenckepaartje' is. Zeker weten doen we dat niet, ooievaars dragen geen rugnummers...  Wat ons betreft is de huidige oplossing beter voor alle betrokken partijen, waarbij voorop staat dat wij niet blij worden van het verwijderen van nesten. Maar in dit geval was de situatie onhoudbaar geworden en vonden we dat we, vanuit onze rol als erfgoedbeheerder en verhuurder van dit pand, niet anders konden.

Natuurbescherming is maatwerk

Wij wegen als natuurbeschermingsorganisatie en beheerder van cultureel erfgoed en natuurgebieden altijd meerdere belangen en zijn daarbij, net als iedereen, gebonden aan wetgeving. Gezien de aard van onze organisatie en de reden van ons bestaan wegen we daarbij het natuurbelang altijd zwaar. Wij zijn opgericht om de natuur te beschermen. Desalniettemin kan het in uitzonderingssituaties voorkomen dat we de natuur proberen te sturen (door bijvoorbeeld het plaatsen van een schoorsteenkap en alternatieve nesten) om daarmee een ander probleem op te lossen.

Er broeden in gebieden van Natuurmonumenten vele tientallen, zo niet honderden ooievaars en daarnaast wonen er nog miljoenen andere dieren en planten in onze gebieden. Die krijgen ruim baan, tenzij volksgezondheid of veiligheid in het geding is of - in dit geval - schade aan eigendommen van derden ontstaat. Dat vraagt dan om maatwerk, waarbij we altijd een toets doen bij ecologen en de handhavende overheden. In dit specifieke geval hebben beiden hun goedkeuring gegeven aan deze maatregel. Natuurmonumenten wordt daarbij als beweging van ruim 700.000 natuurliefhebbers kritisch gevolgd door haar leden en andere natuurliefhebbers. Dat is goed en moet vooral ook zo blijven.

Ten slotte

Op RTV Drenthe verscheen eerder een kort artikel over dit onderwerp. We hopen dat dit uitgebreide nieuwsbericht antwoord geeft op de vragen die dit artikel opriep.